12

ایرانیان دخالت بیگانگان را نمی پذیرند

  • کد خبر : 2662
ایرانیان دخالت بیگانگان را نمی پذیرند
آنانکه به دنبال نوشته های غربی ها در مورد ایران هستند، استیون کینزر (STEPHEN KINZER) را بخوبی می شناسند. وی در سالهای گذشته یکی از معروفترین کتاب ها در مورد «شاه» به نام «همه مردان شاه» را نوشت.

به گزارش ما آنلاین، کتاب های دیگر وی از جمله: «آینده ایران، ترکیه و آمریکا» و «سرنگونی» می باشند. نامبرده به تازگی از ایران بازدید کرده است و مقاله قابل توجهی درباره اوضاع ایران نوشته است. وی در این مقاله تلاش نموده که ماهیت وضعیت حاکم بر ایران و ایرانیان پس از انتخابات دهم ریاست جمهوری را ترسیم کند. گر چه هنوز وی ماجرا را خاتمه یافته نمی بیند، اما گفته هایی در رابطه با آنچه که گذشته است دارد که می تواند از جنبه های مختلف مورد توجه قرار گیرد.

این مقاله در یکی از روزنامه های منطقه به نام «خلیج تایمز» که به زبان انگلیسی از کشور امارات متحده عربی منتشر می شود، با عنوان «ماجرا در ایران هنوز به پایان نرسیده است» (STORY NOT OVER IN IRAN) در تاریخ  ۱۳ ژوئن ۲۰۱۰ (۲۳ خرداد ۱۳۸۹)  به چاپ رسیده است.

تحلیل گفتمانی این مقاله، ناگفته های لابلای نوشته های این نویسنده را بخوبی منعکس می کند. گر چه شاید برخی با آنچه که این نویسنده نوشته، و یا با بخشی از نتایج تحلیل های انجام گرفته توافق صد در صدی نداشته باشند، اما حداقل اذعان دارند، که آنچه که یک نویسنده و خبرنگار غربی از ایران کنونی برداشت کرده است، با آنچه که بسیاری از تبلغات رسانه های غربی می گویند ناهمخوانی دارد. این ناهمخوانی گاهی آنقدر روشن و صریح است که تعجب بر انگیز است. آیا رسانه های غربی به کدامین رویکرد ژورنالیستی روی آورده اند؟‌

آیا آمادگی دارند که افراد خودشان که به نحوی در جریان مدور خبری وارد می شوند، بدون سانسور و دروازه بانی، اقدام به انتشار دیدگاه های آنان کنند؟ شاید چاپ این مقاله در یکی از روزنامه های کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس گواه روشنی بر تنگ کردن صحنه خبری حتی بر خبرنگاران و نویسندگان غربی است. نتیجه ای که می تواند نه تنها از دیدگاه علمی و ژورنالیستی مورد پژوهش مجدد قرار گیرد، بلکه رویکرد جدید ضد حرفه ای و مغایر اخلاق خبری را به معرض نمایش بگذارد.

این پژوهش تلاش کرده است که با زبانی گویا، و با استفاده از «الگوی عملیاتی تحلیل گفتمان» (PDAM)، مهمترین محورهای گفتمانی این مقاله را تحلیل نماید. در جدول شماره (۱) برداشت های اولیه، که معروف به «سطح- سطح»، «سطح-عمق» و «عمق سطح» می باشد، تحت عناوین: « برداشت از اصل متن»، « جهتگیری و گرایش متن» و «تحلیل توجیهی با توجه به گرایشهای متن» آمده است. در این جدول با استفاده از نوشتار نویسنده، تلاش شده است که معناها و برداشت های صریح و ضمنی مستتر در این نوشتار قرائت شود. اما این قرائت هنوز نیازمند، عمق بیشتری از تحلیل است تا پیام های ناگفته در این نوشتار نیز منعکس شوند. جداول تحلیلی بعدی عهده دار این امر مهم می باشند.

جدول شماره (۱): تحلیل گفتمانی مبتنی بر سه سطح اول

ردیف

برداشت از اصل متن

جهتگیری و گرایش متن

تحلیل توجیهی با توجه به گرایشهای متن

۱۱

اکنون آرامش به ایران بازگشته است. هیچ چیز تغییر نکرده است، اما در عین‌حال همه چیز تغییر کرده است.

عدم آرامش قبلی و آرامش بعدی، دو مرحله از تغییر

تغییر حاصل شده است

۲

رژیم مذهبی هم‌چنان بر مسند قدرت تکیه زده است و هیچ خطر قریب‌الوقوعی نیز تهدیدش نمی‌کند.

خطری در زمان کوتاه مدت متوجه نظام نیست

احتمال خطر در طولانی مدت هست

۳

گاه‌گاهی تظاهراتی از زیر خاکستر زبانه می‌کشد،  لیکن در پشت آن‌ها هیچ نیرویی جوانه نزده و رشد و نمو نمی‌کند.

هنوز گاه گاهی تظاهراتی وجود دارد

عدم وجود امتداد فکری، سیاسی، دینی برای تظاهرات

۴

با این حال، دیدار من از ایران این نکته را نیز به من نشان داد که با وجود آشوب سیاسی سال گذشته و افزایش روزافزون فشارهای بین‌المللی ناشی از بحران رو به شدت برنامه هسته‌ای، زندگی روزمره در ایران عادی است

فشارهای بین المللی بر ایران زیاد می باشد

فشارهای بین المللی ناشی از انتخابات و برنامه هسته ای تاثیری بر زندگی مردم نداشته است

۵

هیچ‌گونه ترس یا تنشی در فضای کشور احساس نمی‌شود.

کشور به آرامش قبل از انتخابات رسیده است

آرامش کنونی در ایران ناشی از ترس یا تنش نیست

۶

زندگی برای تقریباً همه مردم قابل تحمل و برای عده کثیری نیز بسیار مطلوب است.

مردم در فضای جمهوری اسلامی احساس آرامش بیشتری می کنند

تحرکات ضد انتخابات تاثیر مهمی بر مردم نداشته است

۷

تحت این شرایط ایرانیان انتخاباتی را که احتمالاً در آن تقلب صورت گرفته است دلیل کافی برای شورش و طغیان نمی‌دانند.

عدم پذیرش مردم درباره تقلب در انتخابات، علیرغم تبلیغات فراوان داخلی و خارجی

انتخابات اهرم اساسی برای تغییر نیست

۸

هیچ ملتی روی زمین خطرِ ناشی از انقلاب خشونت آمیز را بهتر از ایرانیان درک نمی‌کند.

ایرانیان با خشونت سازگار نیستند

ایرانیان ارزش انقلاب اسلامی را بخوبی می دانند

۹

بسیاری از ایرانیان ترجیح می‌دهند نابسامانی‌ها و درد و رنج‌های کنونی خود را تحمل کنند، و به سراغ رژیم‌های دیگری که شناختی از آن‌ها ندارند نروند.

ایرانیان شناخت خوبی از نظام اسلامی پیدا کرده اند

ایرانیان تغییرات ناشی از دخالت بیگانگان را نمی پذیرند

۱۰

جنبش سبز، یعنی همان نامی که تظاهرکنندگان سال گذشته روی خود گذاشتند،  نماینده اکثریت مردم ایران نبود و نیست.

جنبش سبز از متن مردم ایران برنخاسته است

جنبش سبز نماینده اکثریت مردم ایران نبوده و نیست

۱۱

ساکنان بسیاری از نقاط کشور متدین و مؤمن هستند و هیأت حاکمه مذهبی کشور نیز نیرومند است.

دولت جمهوری اسلامی ایران در راستای خواسته اکثریت مردم مسلمان ایران است

تضادی میان مردم مسلمان ایران و دولت اسلامی وجود ندارد

۱۲

جنبش سبز موفق نشده است پایگاه اجتماعی خود را گسترش بخشد و همین امر، تفاوت میان تظاهرات علیه این نظام و تظاهرات ضد شاه در دهه ۱۹۷۰ میلادی را که تفاوتی عمده و کلیدی است به وضوح نشان می‌دهد.

انقلاب اسلامی ضد شاه یک انقلاب وسیع مردمی بود

حرکت های ضد انتخابات پایگاه مردمی ندارد

۱۳

اهداف جنبش سبز مبهم و سردرگم‌ کننده است.

اهداف جنبش سبز نامشخص اند

هنوز جنبش سبز برای مردم شناخته شده نیست

۱۴

جنبش سبز نتوانسته است روی آخرین موفقیتش در سال گذشته سرمایه‌گذاری کند. تظاهرکنندگان موفق نشده‌اند یک جنبش توده‌ای مقاوم و بادوام ایجاد کنند.

جنبش سبز یک جریان مقطعی بوده است

جنبش سبز امکان تداوم ندارد

۱۵

اگر قرار است که این رژیم در این کشور مهم برای مدت دست‌کم چند سال بر مسند قدرت باقی بماند، آیا منطقی نیست که به جای در پیش گرفتن سیاست تهدید و تحریم، رهبران رژیم مزبور را از طریق گفت‌وگو به تعامل با غرب و با کل جهان برانگیزیم؟

پذیرش قدرتمند بودن نظام اسلامی در داخل و خارج

پذیرش عدم مفید بودن سیاست ایجاد فشار بر روی ایران

۱۶

از زمان وقوع انقلاب مشروطه در سال ۱۹۰۶ میلادی تاکنون، بسیاری از ایرانیان دموکراسی را شخصاً و به میل خود پذیرفته‌اند، نه این‌که آن را در حکم پدیده‌ای به شمار آورند که بیگانگان به زور اسلحه، بر آنان تحمیل کرده باشند.

ایرانیان نظام اسلامی را انتخاب کرده اند

ایرانیان نظام های تحمیلی بیگانگان را نمی پذیرند

۱۷

مردم ایران نسل اندر نسل، مفاهیم انتخابات، پارلمان و گفت‌ و شنود سیاسی را هضم و در درون خود جذب و نهادینه ساخته‌اند

مردم و نظام اسلامی در ایران با دموکراسی انتخابات آشنا هستند

مردم روش سیاسی جمهوری اسلامی را پذیرفته اند

روش جدید تحلیل گفتمان به نام «الگوی عملیاتی تحلیل گفتمان» (PDAM) که توسط نگارنده طراحی شده است، علاوه بر تحلیل مراحل مربوط به سه سطح گفته شده، دو مرحله دیگر را نیز شامل می شود که به نام «مرحله عمیق» و «مرحله عمیقتر» می باشد. در مرحله عمیق تلاش خواهد شد که محورهای مهم گفتمانی موجود در سه سطح فوق الذکر با قرائتی دیگر مورد بازبینی قرار گرفته و محورهای مشترک آنها به دست آید. جدول شماره (۲) بیانگر این مرحله می باشد. همانگونه که ملاحظه می کنید، مسائل مختلف مطرح شده در نوشتار استیون کینزر، مجددا طبقه بندی شده و نگاهی کلی به آنها با ایجاد پیوندهای مناسب افکنده شده است. این نگاه یک نگاه عمیق به متن است که می تواند، روابط و مفصل بندی های مختلف موجود در متن را با آنچه که در فرامتن اجتماعی وجود دارد، با همدیگر پیوند دهد. این پیوند، یک پیوندی است که زاییده قرائت های مختلفی است که با رویکردی عقلانی به همدیگر مرتبط شده و مفاهیم و محورهای جدیدی از پیام را برای خواننده ترسیم می کنند.

جدول شماره (۲): مرحله عمیق تحلیل گفتمانی متن

تغییر/ ثبات

۱-تغییر حاصل شده است

۲- احتمال خطر در طولانی مدت هست

۳- آرامش کنونی در ایران ناشی از ترس یا تنش نیست

۴- انتخابات اهرم اساسی برای تغییر نیست

پذیرش نظام توسط مردم

۱-تحرکات ضد انتخابات تاثیر مهمی بر مردم نداشته است

۲- ایرانیان ارزش انقلاب اسلامی را بخوبی می دانند

۳- تضادی میان مردم مسلمان ایران و دولت اسلامی وجود ندارد

۴- مردم روش سیاسی جمهوری اسلامی را پذیرفته اند

ایرانیان بیگانگان را نمی پذیرند

۱-ایرانیان تغییرات ناشی از دخالت خارجی ها را نمی پذیرند

۲- ایرانیان نظام های تحمیلی بیگانگان را نمی پذیرند

جنبش سبز

۱- جنبش سبز نماینده اکثریت مردم ایران نبوده و نیست

۲- حرکت های ضد انتخابات پایگاه مردمی ندارد

۳- هنوز جنبش سبز برای مردم شناخته شده نیست

۴- جنبش سبز امکان تداوم ندارد

۵- عدم وجود امتداد فکری، سیاسی، دینی برای تظاهرات یکسال اخیر

شکست پروژه های فشار و تحریم بر ایران

۱-فشارهای بین المللی ناشی از انتخابات و برنامه هسته ای تاثیر بر زندگی مردم نداشته است

۲- پذیرش عدم مفید بودن ایجاد فشار بر روی ایران

در مرحله پنجم، یعنی «مرحله عمیقتر»، تحلیل گفتمان وارد مرحله نهائی خود می شود. این مرحله بکلی از متن گسسته نمی شود ولی اوج رابطه متن با فرامتن را به معرض نمایش قرار می دهد. قرائتی که در این مرحله انجام می گیرد، یک قرائتی است که از یک ساختارشکنی برخوردار است که در عین شکستن عناصر متنی، شدیدا به متن نیز وابسته است. به عبارت دیگر، بر خلاف آنچه که هرمنوتیک گرایان معتقدند، قرائت مزبور علیرغم اینکه به فرامتن توجه کامل می کند، از گسستن از متن نیز پرهیز می کند و متن را بستری مناسب برای خلق و تکامل معنا در سایه فرامتن می داند. این مرحله یک مرحله استنتاجی است که نتیجه حرکت در متن، برداشت از جامعه، استفاده از عقلگرایی و تعمق در جریان زبان اجتماعی می باشد. این مرحله بدون اینکه نیازمند تحلیل مجدد یا نتیجه گیری باشد، خود گویای بازنمایی معنای صریح و ضمنی، یا معنای هژمونیک و معنای تخالفی (متضاد) و سیر این معنا در خلق نوشتار می باشد. در این مرحله، خالق متن، دیگری می شود که حضور ندارد، آنچه که هست تحلیلگر و خواننده و قرائتی است که با آن قرائت معنا و معناهای فراوان به دست می آیند و متن و یا متن های دیگری را متولد می سازند. متن هایی که خالقان دیگری، در کنار خالق متن اولیه، آنها را می سازند و در زندگی خود معنا می بخشند. این مرحله را در دو بخش مورد بررسی قرار می دهیم. جدول شماره (۳) وضعیت موجود را ترسیم می کند. جدول شماره (۴) قرائت دیگری را بازگو می کند که به عبارتی می تواند طراحی نقشه راه برای مقابله با ایران در سالهای بعد باشد. به زبانی دیگر می توان گفت که نوشته غربی ها درباره ایران و بسیاری از کشورهای دیگر به ویژه اسلامی، همیشه دارای دو پیام با دو سوی متفاوت، متضاد با یکدیگر و یا مکمل همدیگر می باشد که در عین بازگویی بخشی از واقعیت، حرف هایی برای شیوه برخورد با این واقعیت در آینده را نیز منعکس می کند. شیوه ای از عملیات نرم افزاریانه ایست که گر چه از تجربه طولانی سلطه به دست آمده است، اما می تواند نه به سادگی، بلکه با تأمل و ایستادگی، در هم فرو ریزد.

جدول شماره (۳): مرحله عمیقتر تحلیل گفتمانی وضعیت موجود

۱

نظام اسلامی در ایران همچنان قدرتمند و ایرانیان با آن همسو بوده و دخالت بیگانگان را نمی پذیرند.

۲

آشوب های بعد از انتخابات دهم در ایران ریشه فکری، سیاسی و دینی ندارند، لذا ناموفق هستند.

۳

فشارها و تحریم های خارجی بر ایران تاثیر ندارد.

جدول شماره (۴): مرحله عمیقتر تحلیل گفتمانی وضعیت آینده

۱

طراحی پروژه ایجاد هراس دائم برای ایران

۲

ضرورت تشدید تحرکات ضد دولت

۳

انتخابات تنها اهرم مناسب برای مخالفت با دولت نیست، باید به دنبال راههای دیگر نیز بود

۴

گسترش تضاد میان مردم با دولت با شیوه های مختلف

۵

عدم کفایت تحریم و فشار و ضرورت اتخاذ روشی های براندازی گسترده تر

سخن پایانی

استیون کینزر، در یک دیدگاه چندبعدی تلاش کرده است که ضمن ترسیم وضعیت ایران، پیام های کلیدی و اساسی برای شیوه برخورد با جمهوری اسلامی را نیز ارائه دهد. این شیوه متکی بر برداشت های عینی از وضعیت کنونی حاکم بر کشور است. این شیوه گر چه قرائت وی از وضعیت موجود است، اما به گونه ای تلاش کرده است که علاوه بر تثبیت آن، پیام های گسترده تری را به کشورهای غربی برای پیچیده تر کردن برنامه های خود برای گسترش فشار بر نظام اسلامی را نیز داشته باشد. فراتر از آن در صدد بوده است که به عوامل داخلی نیز این توصیه را بکند که شیوه های اتخاذ شده برای ایجاد فشار از داخل که مکمل فشارهای خارجی است، به اندازه کافی اعمال نمی شود. جریانی است که می تواند بسیاری از همسوئی های داخل و خارج را بازگو کند.

دیگر مقالات استاد:

اسلام هراسی: مقدمه ای برای ایران هراسی  (مقالات علمی- تخصصی)

تصویر پرونده هسته ای ایران در رسانه های جهان  (مقالات علمی- تخصصی)

کاردکردهای دینی پیامک  (مصاحبه ها)

لینک کوتاه : https://cmmagazine.ir/?p=2662

    نوشته های مشابه

    ثبت دیدگاه

    دیدگاهها بسته است.